Naar aanleiding van de webinar van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW)  maar ook het TNO onderzoek en het publieksonderzoek wat in het reces naar de Tweede Kamer is gestuurd hebben we vorige week nog een aantal vragen en aanvullingen gestuurd aan het ministerie van I&W. Een aantal suggesties en vragen delen we hier ook omdat er misschien nog meer aan toegevoegd kan worden.  Het zou op die manier ook kunnen functioneren als een begin van een Position Paper. Suggesties of tips? Laat het ons weten via de reacties.

Onderzoek naar LEVs met misleidende informatie

In TNO onderzoek in opdracht van het ministerie van I&W is een beeld geschetst dat de LEVs die wij vertegenwoordigen kinderspeelgoed zijn en gevaarlijk. Er is een martkanalyse van lichte elektrische voertuigen in Nederland gedaan met bronnen als Ali Express en Bol.com. Er worden LEV’s genoemd in het rapport waarvan meerdere fabrikanten al meer dan een half jaar geleden failliet zijn gegaan of zijn gestopt met de fabricage en verkoop. Nederlandse maar ook buitenlandse LEV retailers en leveranciers zijn niet benaderd. Wij hebben contact met de drie grootste retailers van Nederland en die weten van niks. In het rapport is ook gebruik gemaakt van verouderde veiligheidstesten zoals de remweg van LEV’s. Onze onafhankelijke veiligheidstest zoals de remweg test is totaal genegeerd. Zie de resultaten hieronder.

In de andere rapporten die aan de Tweede Kamer zijn gestuurd worden LEV’s weggezet als kinderspeelgoed en gevaarlijk. Er zijn publieksonderzoeken met LEV gebruikers gedaan door het ministerie van I&W waar niemand in onze achterban met 17.000 mensen ooit van gehoord heeft. De minister noemt het verkennend kwalitatief onderzoek. Wij Kwamen er achter dat het onderzoek is gedaan via een besloten online community van 155 deelnemers. Echte gebruikers van Lichte Elektrische Voertuigen zijn niet gehoord en genegeerd. Tweede Kamerleden lezen dit: 

Nieuwere vervoermiddelen (zoals monowheel, hoverboard en e-skateboard) worden door een groot deel van de verkeersdeelnemers als “speelgoed” gezien. Ze vinden dat deze niet op de weg moeten worden toegelaten. Men is bezorgd dat door het gebruik van de LEVs op de weg de veiligheid in het gedrang komt. De veiligheid wordt vooral bedreigd door de plaats op de weg van de LEV, onduidelijke regelgeving, onvoldoende kennis en vaardigheden bij LEV-gebruikers en het niet gebruiken van beschermingsmiddelen. De helmplicht wordt vooral naar voren gebracht door niet-LEV gebruikers. De LEV gebruiker voelt er weinig voor.”

Een hoverboard van €200 is inderdaad kinderspeelgoed. Een Onewheel van €2000 of een BoostedBoard van €1800 is dat niet. Gebruikers van een e-skateboard, e-step, monowheel of Onewheel veroorzaken aantoonbaar aanzienlijk minder ongelukken dan fietsers. Dat zien we in onze achterban maar ook in de community van tienduizenden gebruikers van dit soort elektrisch verplaatsingsvoorwerpen in 18 EU-lidstaten. 

Hoverboard is kinderspeelgoed een LEV niet

De rapporten die naar de Tweede Kamer zijn gestuurd van o.a. Metrixlab zijn voorzien van foto’s van hoverboards. Ze zijn in tegenstelling tot LEV’s levensgevaarlijk, niet doordat je eraf kan vallen maar omdat vrijwel alle hoverboards die de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit heeft onderzocht ernstige tekortkomingen vertoonden, en niet alleen in Nederland.

Wij noemen hoverboards in de petitie niet voor niets zelfontbrandend kinderspeelgoed uit China. Hoverboards voldoen niet aan de essentiële veiligheidseisen waar LEV’s wel aan voldoen. Door de goedkope componenten, techniek en batterij van de Hoverboards stoppen ze ook niet met laden als de batterij is opgeladen. Het zijn niet de last mile oplossingen voor woon-werkverkeer die onze achterban graag wil gebruiken. 

Bij persoonlijk gebruik (OWNED) zijn het aantal ongevallen nihil. Dat lezen we ook nergens terug in de rapporten. De focus ligt op gevaarlijk, speelgoed, gevaar op de weg, etc, etc. Het is onzin maar de gebruikers worden nog steeds niet gehoord. Ook de zin over helmplicht klopt niet. 

Helmplicht

Er is een meerderheid tegen een helmplicht bij gebruikers van een e-step. Gebruikers van een elektrisch skateboard, EUC of een Onewheel zijn vrijwel allemaal unaniem voor het dragen van een helm. Er is ook een kleine groep die het logisch zou vinden om dit aan de gebruikers zelf over te laten. Dit hebben we ook via de online consultatie in opdracht van het ministerie aangegeven. We hebben dit ook gevraagd in onze achterban onder duizenden eigenaren van LEVs. 

Ons advies is om gebruikers van Lichte Elektrische Voertuigen met een stuur zelf te laten kiezen of ze een helm willen dragen. Gebruikers van een elektrisch skateboard, Onewheel of een eenwiel dragen altijd een helm.

Ongevallen

In 2019 was elk dodelijk ongeval met een (deel) step wereldwijd voorpagina nieuws. Ook dat heeft niet bijgedragen aan de populariteit van LEV’s en zeker niet bij de publieke opinie.

Voordeel van zo’n hetze in de media is wel dat je op die manier eenvoudig het aantal dodelijke ongevallen kan achterhalen. Dat hebben we wereldwijd onderzocht en de uitkomst is opvallend. Het aantal dodelijke ongevallen met LEV’s sinds juli 2018 tot nu is minder dan 40 personen. Ter vergelijking volgens cijfers van de WHO vallen er jaarlijks 35.000 dodelijke slachtoffers door de fiets. 

50% van de dodelijke slachtoffers op een LEV is tussen de 18 en 30 jaar. In de leeftijd boven de vijftig vallen relatief weinig slachtoffers. Opmerkelijk is ook dat meer dan 70% van de slachtoffers een huurstep gebruikte en bij owned is dit slechts 5%. Daarbij wel de kanttekening dat er bij e-steps een deel is waarvan het “voertuig” niet is geregistreerd als owned of deelstep. 30% van de slachtoffers viel in een van de 18 lidstaten van Europa.

Wereldwijd is het hoogste aantal dodelijke slachtoffers te betreuren onder e-step gebruikers en dan vooral met deelsteps. Bij gebruikers van elektrische skateboards, monowheels en de Onewheel is dit nihil. Ze zijn op één hand te tellen en vielen o.a. in de Verenigde Staten, Engeland en Australië. 

Eerder bleek al uit ander onderzoek al dat een LEV niet gevaarlijker is dan een fiets. Dat LEV’s bij persoonlijk gebruik (owned) veel minder gevaarlijk zijn blijkt ook nu weer uit ons onderzoek. Veel van de mensen die zijn overleden droegen geen helm. We snappen dat dit een heftig verhaal is maar het is nuttig om een keer te benadrukken dat het gevaar van LEV’s overtrokken is.

Het Vias Institute (Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid) heeft onlangs ook onderzoek gedaan naar ongevallen met elektrische steps. Ze namen contact op met de spoedeisende hulp van 5 ziekenhuizen in België. Doel was om te achterhalen of de berichten in de media over ongevallen met e-steps zijn gebaseerd op feiten. 

De meerderheid van de ongevallen gebeurt bij mensen die er voor het eerst gebruik van maken en dan in de leeftijdsgroep van 20 t/m 40 jaar. Er is een groot verschil tussen het aantal ongevallen van mensen die zelf een e-step gebruiken en huursteps. Herkenbaar want uit ons onderzoek blijkt ook dat het aantal ongevallen bij persoonlijk gebruik  ook nihil is.

Verzekeren

In België noemen ze een LEV een gemotoriseerd voortbewegingstoestel. Vanaf 16 jaar mag je ze gebruiken en er is geen verzekeringsplicht omdat ze technisch gezien gelijkgesteld zijn aan e-bikes en fietsen vanwege de maximumsnelheid van 25 KM/U.

Toch is het verstandig om een familiale verzekering af te sluiten. Deze verzekering is vergelijkbaar met de aansprakelijkheidsverzekering (AVP) die we in Nederland kennen. Als je schade veroorzaakt wordt de schade die je toebrengt aan derden vergoed door je verzekeraar. Net als met de fiets is een aansprakelijkheidsverzekering niet verplicht maar wel aan te raden.

Plek op de weg

We snappen dit punt nooit, het is net alsof er ineens meer mensen zijn als er LEVs op de openbare weg gaan rijden. LEVs nemen minder ruimte in op het fietspad dan fietsen, en door het gebruik van LEVs gaan er minder mensen met de fiets, het OV en de auto. Daarbij kun je je LEV ook nog mee naar binnen nemen, dus minder tekort aan fietsenrekken bij stations etc.

Het is op sommige momenten druk op het fietspad en als je goed oplet nemen vooral bakfietsen en nieuwe vormen van groen vervoer veel plaats in op het fietspad. Door de legalisering van LEVs zal het niet drukker worden op het fietspad. De vraag is meer of er wel genoeg ruimte is voor de fietser en gebruikers van het fietspad.

Maximum snelheid  

In onze petitie spreken we over een maximum snelheid van 25 km/u voor LEV’s. De snelheid van LEVs wil de overheid het liefst begrenzen via software of vanuit de fabriek. De vraag is of dat wel logisch is. In tenminste 17 EU-lidstaten rijden nu al LEVs rond zonder begrenzing. Daar worden bij overschrijding van de maximum snelheid hoge boetes gegeven. In Frankrijk krijg je voor de overschrijding van de maximumsnelheid van 25 km/u een boete van €1500, dat blijkt in de praktijk beter te werken dan een ingebouwde snelheidslimiet in een LEV.

Onewheel is maas in de wet

We krijgen regelmatig meldingen dat eenwielers zoals de Onewheel maar ook EUC’s na inbeslagname weer worden teruggegeven aan de eigenaar zonder sancties met dien verstande dat er niet meer mee wordt gereden op de openbare weg zolang de Onewheel niet verzekerd is. Bij herhaling (lees geen verzekering) gaat de politie wederom over tot inbeslagname en wordt de Onewheel niet meer teruggegeven.

Wetgeving

We hebben met onze achterban uitvoerig uitgezocht hoe dit komt en het komt door de volgende wet en regelgeving: 

Een Onewheel of EUC heeft 1 wiel. De Europese eisen (EG) met betrekking tot voertuigen zijn van toepassing op voertuigen die 2-, 3- of 4 wielen hebben. Een Onewheel valt niet onder EG-richtlijnen en dus ook niet onder voertuig categorieën.

Qua regelgeving is het geen voertuig en kan het dus ook geen motorrijtuig zijn volgens de WegenVerkeersWet en het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens.

Maar wat is het dan wel? Volgens Artikel 4 lid 4 Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (RVV 1990) is een Onewheel een elektrisch verplaatsingsvoorwerp.

In afwijking van het eerste en het tweede lid gebruiken personen die zich verplaatsen met behulp van voorwerpen, niet zijnde voertuigen, het fietspad, het fiets/bromfietspad, het trottoir of het voetpad. Zij gebruiken de rijbaan indien een fietspad, een fiets/bromfietspad, een trottoir of een voetpad ontbreekt.

RDW

Deze vraag (zie onder) hebben we ook bij het RDW voorgelegd en die geven aan dat een Onewheel geen voertuig of motorvoertuig is. De politie heeft eenzijdig besloten dat, dat wel zo is en dat je een WA-verzekering moet afsluiten voor een Onewheel als je er mee de weg op gaat. Probleem is dat je alleen een WA-verzekering kan afsluiten voor een motorvoertuig.

Verzekeren 

We hebben inmiddels ontdekt dat je een Onewheel kan verzekeren via een aansprakelijkheidsverzekering. We hebben een verzekeraar bereid gevonden om Onewheel’s te verzekeren tot een maximum snelheid van 20 kilometer per uur. Deze snelheid is via de Onewheel XR softwarematig (sequoia) aan te passen en de goedkopere Pint versie haalt deze snelheid standaard in de praktijk. Dit zijn we momenteel met een kleine groep Onewheel gebruikers sinds deze zomer aan het uittesten. In de praktijk blijkt dat dit ook werkt. Er zijn al een aantal eigenaren van een Onewheel staande gehouden en als ze het bovenstaande verhaal vertellen en aantonen dat ze verzekerd zijn is er geen probleem en mogen ze weer doorrijden. 

Omdat er op dit moment maar één verzekeraar is die dit dekt willen we dit nog niet breed delen maar we vroegen ons af of het ministerie hier niet iets in kan betekenen. Wij krijgen bij het Verbond van Verzekeraars te horen dat ze alleen iets kunnen betekenen als het ministerie hier mee akkoord gaat. Ondertussen horen we in de Tweede Kamer dat kamerleden ook niets kunnen doen omdat het geen voertuig is en dat bevestigden jullie onlangs zelf ook in de Webinar van het ministerie op de vraag of een Onewheel een voertuig is. 

Ondertussen worden ze nog steeds in beslag genomen en na enkele weken weer teruggegeven via het OM, dat lijkt ons voor niemand zinvol. Het kost de politie veel onnodig werk, het Openbaar Ministerie veel extra tijd en bespaard Onewheel eigenaren veel stress en ergernis. Afgelopen weekend is een Onewheel eigenaar nog staande gehouden in Almere en toen belde de politie met een specialist die aangaf dat de Onewheel het enige voertuig is dat uitgezonderd is. De eigenaar van de Onewheel mocht daarop weer gewoon verder rijden. Dat zijn we aan het natrekken en we hebben daarover al contact gehad met de politie vandaag.

Voor de goede orde kunnen we ook melden dat er in Nederland het afgelopen jaar geen één ongeval is geweest onder de groep met 156 Onewheel eigenaren die wij monitoren en waar wij zelf ook deel van uitmaken. Andere weggebruikers zijn ook positief.

Hulp nodig bij het ontwikkelen van wetgeving?

We zijn altijd bereid om mee te helpen en onze kennis te delen. De rapporten die nu aan de Tweede Kamer zijn gestuurd zijn wat ons betreft niet een juiste weergave van wat wij proberen te verdedigen. Veel van het onderzoek wat wij met onze achterban hebben gedaan is gebaseerd op feiten en niet via een Google zoekmachine bij elkaar gezocht door iemand die geen enkele affiniteit heeft met LEVs. Dat vinden we jammer en we zijn altijd bereid om onze kennis te delen.